Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Özervarlı, M. Sait, 1988. Kelâm’da Yenilik Arayışları (XIX. yüzyıl - XX. yüzyıl başı), İSAM Yayınları. Fazlur Rahman, 1990. İslâm ve Çağdaşlık (İslâm Eğitim Tarihinde) Fikrî Bir Geleneğin Değişimi, çev. Alpaslan Açıkgenç ve M. Hayri Kırbaşoğlu, Fecr Yayınevi. 2001. Günümüz İnanç Problemleri: İlahiyat Fakülteleri Kelam Anabilim Dalı Sempozyumu 7-9 Eylül, Aktif Kitap Kırtasiye Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. 2000. Kelâmın İşlevselliği ve Günümüz Kelâm Problemleri, İ.İ.F.V. Yayınları. Sıddıkî, Mazharuddîn, 1990. İslâm Dünyasında Modernist Düşünce, çev. Murat Fırat ve Göksel Korkmaz, Dergâh Yayınları. Düzgün, Şaban Ali, 1997. Seyyid Ahmed Han ve Entellektüel Modernizmi, Akçağ Yayınları.
Dersin İçeriği
Kelâm ilmi ve Bugünkü Konumu: Yakın Dönemde Kelâm İlmini Etkileyen Gelişmeler; Kelâmda Yenilik Arayışları; Kelâm Alanında Sistematik Yeniden Yapılanma; Amaç, Metod ve Konular Bakımından Yenilenme (Tecdîd); Teolojik dil ve bilimsel dil; Teolojinin tecrübî doğrulama yöntemiyle ilişkisi; Temel Problemler: Bilgi Sorunu ve Akılcılık, Ulûhiyet Sorunu: Tanrı hakkında konuşma imkânı; Tabiat Kavramı, Peygamberlik Sorunu, Öteki Dünya Sorunu, İnsan Anlayışı: İnsan Aklı, Nesneler Dünyası ve Ahlâkî Değerler, Hür İrade ve Sorumluluk; Bilgi ve iman sorunu; Klâsik Tartışmaların Önemini Yitirmesi, Mezhep Taassubunun Zayıflaması ve Eleştiri Zihniyetinin Gelişmesi.
Dersin Amacı
Düşünce tarihinde değişim, gelişme ve ilerleme olgusu kaçınılmazdır. Dolayısıyla kelam ilmi değişen koşullar ve gerekli ihtiyaçlara bağlı olarak sistematik olarak yeniden yapılanacaktır. Dersin içeriğini bu yönde sergilenen teolojik yaklaşımlar ve çözüm önerileri oluşturacaktır.
