Dersin İçeriği
Bu ders, özel eğitimde çocuk katılımlı araştırmaların kuramsal arka planını, metodolojik yaklaşımlarını ve etik ilkelerini kapsamaktadır. Çocuk hakları çerçevesi, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocuk sesinin tanımlanması ve güçlendirilmesi, çocuklara uygun veri toplama teknikleri (çizim, fotoğrafla ifade, oyun temelli yöntemler, hikâye tamamlama, dijital araçlar) dersin temel konularıdır. Özel gereksinimli çocuklarla araştırma yaparken iletişim, erişilebilirlik, onam süreçleri, güç ilişkileri ve araştırmacının rolü ayrıntılı olarak incelenir. Ders kapsamında öğrenciler, çocuk katılımı düzeylerini analiz eder, kapsayıcı araştırma tasarımları oluşturur ve çocuk odaklı veri analizi yaklaşımlarını uygular. Vaka incelemeleri, araştırma senaryoları ve mini uygulama projeleri dersin uygulama boyutunu oluşturur.
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, özel eğitim alanında çocukların araştırma süreçlerine aktif katılımını temel alan yaklaşımları tanıtmak, öğrencilerin çocuk sesini merkeze alan, etik açıdan duyarlı ve yöntemsel olarak güçlü araştırmalar tasarlama becerilerini geliştirmektir. Ders kapsamında öğrenciler; çocuk merkezli, çocukla birlikte ve çocuk tarafından yürütülen araştırma modellerini inceleyerek, özel gereksinimli çocuklarla çalışırken güç ilişkilerini dengeleme, kapsayıcı veri toplama teknikleri kullanma ve çocukların deneyimlerini görünür kılma konusunda yetkinlik kazanırlar.
