Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Arş. Gör. Bilge Bahar *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2023, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Mango, C. (2006), Bizans Mimarisi, Mine Kadiroğlu (Çev.) Ankara: Özel Basım. Mango, C.(2008), Bizans : Yeni Roma İmparatorluğu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Mitchell, S. (2016), Geç Roma İmparatorluğu Tarihi M.S. 284-641, Turhan Kaçar (Çev.) Ankara: Türk Tarih Kurumu . Brown, P. (2017), Geç Antikçağ Dünyası, Turhan Kaçar (Çev.), İstanbul: Alfa Yayınları. Ostrogorsky, G. (1991),Bizans Devleti Tarihi, Fikret Işıltan (Çev.)Ankara: Türk Tarih kurumu. Koch, G. (2015), Erken Hıristiyan Sanatı Ayşe Aydın (Çev.) İstanbul: Arkeoloji Ve Sanat Yayınları Kaçar, T. (2009),Geç Antikçağ'da Hıristiyanlık, İstanbul : Arkeoloji Ve Sanat Yayınları Müller-Wiener, W. (2001), İstanbul’un Tarihsel Topografyası, Ülker Sayın (Çev.),İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Haldon, J. (2007), Bizans Tarih Atlası, Ali Özdamar (Çev.), İstanbul: Kitap Yayınevi

Dersin İçeriği

İki dönemde işlenen dersin birinci döneminde yaklaşık bin yıllık bir süre boyunca varlığını sürdürmüş olan Bizans Devletinin Erken döneminde üretilen sanat eserleri ele alınacaktır. Bizans Sanatı erken döneminde, Roma İmparatorluğunun hakimiyetinin dağılmaya başladığı coğrafyada ve Hristiyan inancının sembolleri ve dünya görüşü ile birleştirilen Roma kültürü ve sanatının etkileri altında üretilmiştir. Bu ders kapsamında Bizans Devletini tanımlayan ve Roma uygarlığından ayıran özellikler üzerine tartışılacak. Bizans'ın hakim olduğu coğrafyada 330-565 yılları arasında üretilen sanat eserleri kültürel arkaplan göz önünde bulundurularak üslup ve teknik özellikleri açısından değerlendirilecektir.

Dersin Amacı

Bizans Sanatı yazımında kullanılan terimlerin ve Bizans Devleti hakimiyetinde üretilen sanat eserlerinin değerlendirilmesinde izlenen yöntemin öğrenilmesi amaçlanmaktadır.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Roma İmparatorluğunun üçüncü yüzyıldaki sınırları ve politik durumu, Roma İmparatorluğunun hakimiyet ideolojisi ve devlet sistemi, İmparator büstleri ve kamu yapıları, Hristyanlığın doğuşu yayılışı, Paulos'un seyahatleri, Anadoluda Hristiyanlığa ait ilk maddi kültür verileri, Hristiyanların mezar taşları, Dura Europos Kenti ve domus ekklesia,
2 Bizans teriminin anlamı. Diocletianus ve Constantin, Bizans devletinin doğuşu. Bizans tarihi ve kültürünün erken dönemi araştırmalarında kullanılan dönem kaynakları, Ders için kullanılabilecek yayınlar ve araştırmalar, Veri tabanları, online arşivler. Bazilikal planlı kiliseler, Tipolojik ayrım ve İkonolojik yaklaşım, Constantin tarafından hac merkezlerinde inşa ettirilen anıtsal kiliseler. Bazilikal plan ve merkezi planın birleşimi.
3 Constantin takı, Hıristiyan İkonografisi , Bizans Sanatı erken dönemi incelemelerinde kullanılan terimler.
4 Anadolu'da dördüncü yüzyıla tarihlendirilen kilise ve martyrionlar: Yanıkhan Güney Kilise, Pisidia Antiochiası Aziz Paulos Kilisesi, Sardis EA Kilisesi, Anemurium Nekropolis kilisesi, Anemurium Kıyı Kilisesi, Antakya Altın Kubbeli Oktagon Antakya Aziz Babylas Martyrionu, Nyssa Aziz Gregorios Martyrionu
5 Byzantion'un yapıları, Dördüncü yüzyılda İstanbul, Konstantin surları, Büyük Saray, Hipodrom, Hipodrom anıtları, Mese, Konstantin forumu, Büyük Konstantin döneminde kentin anıtsal yapıları: Hagia Eirene, Hagioi Apostoloi, sarnıçlar, limanlar.
6 Beşinci yüzyıl Anadolu yapıları: Kanlıdivane yapı topluluğu, Cennet Cehennem Obruğu kiliseleri, Canbazlı Bazilikası, Selçuk İoannes Theologos Kilisesi, Efes Meryem (Theotokos) KilisesiBeşinci yüzyıl Anadolu yapıları: Alahan Manastırı, Meryemlik Azize Tekla Kilisesi, Meryemlik Kubbeli Bazilika, Dağpazarı Bazilika, Dağpazarı Kubbeli Ambulatorium Kilisesi, Dağpazarı Mezar Kilisesi.
7 Beşinci yüzyıl Anadolu yapıları: Kanlıdivane yapı topluluğu, Cennet Cehennem Obruğu kiliseleri, Canbazlı Bazilikası, Selçuk İoannes Theologos Kilisesi, Efes Meryem (Theotokos) Kilisesi.
8 Beşinci yüzyılda Suriye'den yapı örnekleri: Qalb Lozeh ve Qalat Seman Aziz Simeon Stylit Martyrionu, Yunanistan'dan beşinci yüzyıl yapı örnekleri: Selanik Acheiropoietos Kilisesi, Selanik Aziz Georgios Rotondu, Selanik Aziz Demetrios Kilisesi, İtalya'dan beşinci yüzyıl yapı örnekleri: Galla Placidia Mausoleumu, Ravenna Orthodoks Vaftizhanesi, İstanbul'da beşinci yüzyıl yapılarından örnekler: Studios Manastırı, Theotokos Chalkopratiae Kilisesi.
9 Beşinci yüzyılda İstanbul yapıları: I. Theodosios Forumu, Arcadios Forumu, Anthiochos ve Lausos Sarayları.
10 Ara Sınav
11 Beşinci yüzyılda İstanbul yapıları: I. Theodosios Forumu, Arcadios Forumu, Anthiochos ve Lausos Sarayları.
12 Beşinci yüzyılda İstanbul yapıları: Theodosios Kara surları, Altın Kapı, Theodosios Dönemi Hagia Sophia'sı, Theotokos Blakhernae Kilisesi ve Soros, Theodosios dönemi sütun başlıkları.
13 Beşinci yüzyıl sanatından örnekler: Fildişi diptikler, Boetius Diptik'i, Ampullae, pyxis, Esquiline Hazinesi.
14 Altıncı yüzyıl İstanbul yapıları, Hagios Polyeuktos Kilisesi, Hagioi Apostoloi (Kutsal Havariler Kilisesi), Sergios Bakkhos Kilisesi,Hagia Sophia, Hagia Eirene.
15 Altıncı yüzyıl İstanbul yapıları, Hagios Polyeuktos Kilisesi, Hagioi Apostoloi (Kutsal Havariler Kilisesi), Sergios Bakkhos Kilisesi,Hagia Sophia, Hagia Eirene.
16 Final Sınavı