Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Prof. Dr. Nuh Ocak *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2025, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

[Okuyan, M. R.,.]- Hayvan Besleme Biyokimyası. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın no:1491, Ders kitabı:450. Ankara, 1997  [Okuyan, M. R., İsmail Filya]- Hayvan Besleme Biyokimyası. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın no:94, 2. baskı BURSA, 2003  [McDonald, P.,Edwards, R.A.,Greenhalgh, J.F.D.,Morgan, C.A]- Animal nutrition.. Edition 6th. Pearson Education Limited, UK, 2002  [Jan Koolman and Klaus-Heinrich Roehm]-. Color Atlas of Biochemistry Second edition, revised and enlarged. Thieme Stuttgart · New York, 2005  [Lee I. Chiba]-. ANIMAL NUTRITION HANDBOOK. First Revision, 2007  [Dave Nelson and Mike Cox]- Lehninger Principles of Biochemistry-Fifth Edition, 2007  [Yeldan, M.]- Hayvan Besleme Biyokimyası. A. Ü. Zir. Fak. Yay. No.1160/327, 1989.  [Hart, H. and Schuetz, R.D.]- Organic Chemistry. 4th Edition. USA,1972  [Özen, N.] -. Hayvan Besleme Biyokimyası. Akdeniz Üniv. Ziraat Fakültesi. Zootekni Bölümü. Antalya. 1994  [Aksoy, A. Haşimoğlu, S. ve Çakır, A.]-. Besin Maddeleri ve Hayvan Besleme. Atatürk Üniv. Yayınları No: 256. Ders kitapları serisi no:39. Erzurum, 1981  [Öğün, S. Ve Yurtman, İ.Y.,]-. Biyokimya. Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Yayın no: 198. Ders kitabı: 22. Tekirdağ, 1994  [Gökalp, H. Y., Nas, S. and Certel, M.]- Biyokimya-I (Temel Yapılar ve Kavramlar). 3. baskı. Pamukkale Üniv. Müh. Fak. Ders kitapları yayın no:001, 2002  [William Henry Close, D. J. A.]- Cole Nutrition of sows and boars. Nottingham University Press. (2000)

Dersin İçeriği

Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.

Dersin Amacı

Bu dersin temel amacı; öğrencilere hayvan beslemede kullanılan geleneksel (Ham Protein) ve modern (Amino Asit Bazlı, İleal Sindirilebilirlik) protein değerlendirme sistemlerinin bilimsel temellerini, hesaplama yöntemlerini ve sınırlılıklarını öğretmek; rasyon formülasyonunda ideal protein profilini oluşturma becerisi kazandırmak; ve böylece hayvanların fizyolojik gereksinimlerini en hassas şekilde karşılayarak, verimliliği, ekonomikliği ve çevre sürdürülebilirliğini optimize eden besleme stratejileri geliştirmektir.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
2 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
3 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
4 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
5 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
6 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
7 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
8 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
9 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
10 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
11 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
12 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
13 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
14 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.
15 Bölüm I: Temel Kavramlar ve Geleneksel Sistemler (Hafta 1-5) 1 Giriş: Proteinlerin Biyolojik Önemi ve Değerlendirme Gereksinimi Proteinlerin hayvan beslemedeki rolleri (büyüme, üretim, üreme). Protein kalitesi ve miktarı kavramları. Geleneksel protein değerlendirme sistemlerine neden ihtiyaç duyulduğu. 2 Ham Protein (HP) Sistemi ve Sınırlılıkları Kjeldahl Metodu ile Ham Protein (HP) tayini. HP sisteminin hayvan beslemedeki tarihi ve kullanımı. HP sisteminin rasyon formülasyonundaki yetersizlikleri ve sınırlılıkları. | | 3 | Protein Metabolizması Temelleri | Proteinlerin sindirimi ve emilimi (mide, ince bağırsak). Amino asit havuzu ve protein sentezi. Azot dengesi ve biyolojik değer (BV) kavramları. | | 4 | Ruminantlarda Azot Metabolizması | Rümen mikrobiyal protein (RMP) sentezi mekanizması. Rümende parçalanabilir protein (RPP) ve Rümende parçalanmayan protein (RUP) kavramları . RPP ve RUP oranlarının rasyon dengesindeki önemi. | | 5 | Geleneksel Olmayan Protein Ölçütleri | Sindirebilir Ham Protein (SHP), Net Protein Kullanımı (NPU) ve Protein Etkinlik Oranı (PER). Bu ölçütlerin hesaplanması ve farklı hayvan türlerindeki uygulanabilirliği. | Bölüm II: Modern Amino Asit Tabanlı Sistemler (Hafta 6-10) 6 Amino Asit Değerlendirme Sistemlerine Geçiş Neden HP sisteminden amino asit bazlı sistemlere geçilmesi gerektiği. Sınırlayıcı amino asit kavramı ve önemi. Esansiyel ve non-esansiyel amino asitler. 7 İdeal Protein Kavramı İdeal protein profilinin tanımı ve prensipleri. Bu profilin farklı hayvan türleri (kanatlı, domuz, ruminant) ve fizyolojik dönemler için hedef amino asit oranları [Table of Ideal Amino Acid Ratios]. 8 Gerçek Sindirilebilirlik Kavramı İleal sindirilebilirlik ve fekal sindirilebilirlik arasındaki farklar. Endojen azot kayıpları (bazal ve spesifik) ve bunların doğru sindirilebilirlik hesaplamasına etkisi. 9 Standart İleal Sindirilebilir Amino Asitler (SID) SID kavramının tanımlanması ve hesaplanması. SID sisteminin yem hammaddelerinin protein kalitesini değerlendirmedeki üstünlüğü. Çeşitli yem maddelerinin SID değerleri. 10 Net Protein Değerlendirme Sistemleri Net Protein Kullanımı (NP) sistemi ve enerji metabolizması ile ilişkisi. Amino asitlerin enerji olarak kullanımı. Metabolize Edilebilir Protein (MP) sistemi (ruminantlar için). Bölüm III: Uygulama, Değerlendirme ve İleri Konular (Hafta 11-15) 11 Rasyon Formülasyonunda Amino Asit Dengesi Ticari rasyon yazılımlarında amino asitlerin nasıl dengelendiği. Sentezlenebilir amino asit kavramı ve kullanımı (metiyonin, lizin, treonin). Aşırı protein beslemenin ekonomik ve çevresel etkileri. 12 Besin Madde Analiz Laboratuvarları ve Kalite Kontrol Yem protein ve amino asit analiz yöntemleri (HPLC, NIR). Analiz sonuçlarının yorumlanması ve rasyon kalitesine etkisi. Laboratuvarlar arası standartlaştırma. 13 Protein Kaynaklarının Değerlendirilmesi Bitkisel protein kaynakları (soya küspesi, kanola küspesi) ve bunların sindirilebilirlik katsayıları. Hayvansal protein kaynakları ve işlenme etkileri. Yeni protein kaynakları (böcekler, algler). 14 Protein Değerlendirme Sistemlerinin Hayvan Türlerine Uygulanması Kanatlı ve Domuz beslemede SID ve İdeal Protein kullanımı. Süt Sığırı beslemede MP sisteminin detaylı incelenmesi. 15 Güncel Araştırmalar ve Gelecek Perspektifi Protein sindirimi üzerine yapılan son genetik ve moleküler çalışmalar. Beslemede Hassas Protein Yönetimi (Precision Feeding). Düşük proteinli rasyonların avantajları ve riskleri.