Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
• Belli, O., Anzaf Kalesi ve Urartu Tanrıları, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1998. • Belli, O., Doğu Anadolu’da Urartu Sulama Kanalları/ Urartian Irrigation Canals in Eastern Anatolia, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1997. • Çevik, N., Urartu Kaya Mezarları ve Ölü Gömme Gelenekleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2000. • Çilingiroğlu, A., Urartu Krallığı Tarihi ve Sanatı, İzmir, 1997. • Erzen, A., Çavuştepe I, Türk Tarih Kurumu Yayınalrı, Ankara, 1978. • Köroğlu, K., Urartu Krallığı Döneminde Elazığ (Alzi) ve Çevresi, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 1996. • Özgüç, T., Altıntepe I-II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1969. • Sevin, V., Kavaklı, E., Bir Erken Demir Çağ Nekropolü Van/ Karagündüz/ An Early Iron Age Cemetery, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1997. • Yıldırım, R., Urartu İğneleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1989. • Zimansky, P. E., Ancient Ararat, A Handbook of Urartian Studies, New York, 1998.
Dersin İçeriği
Van Gölü çevresinin Urartu öncesi yerleşim tarihi; Urartuların arkaik çağı; Urartu Krallık Çağı; Urartu Krallığının yapısal karakteri; Krallığın yıkılışı; Urartu dini; Dini mimari: Tapınaklar, Açıkhava tapınakları; Urartularda ölü gömme gelenekleri: Krali mezarlar, soylu mezarları, halk mezarları; Urartu sulama sistemleri; Urartu madenciliği; Urartu sanatı: madeni eserler, kazanlar, kemerler, adak levhaları, heykelcilik, kabartma sanatı, silahlar; Urartu seramiği: Bianili seramiği; Urartu Kaleleri :Tuşpa, Toprakkale, Çavuştepe, Aşağı ve Yukarı Anzaf kaleleri, Kef Kalesi, Erzincan-Altıntepe, Kayalıdere, Ayanis Kalesi, Anzavurtepe Kalesi, Karmir-Blur, v.b. dış kentleri, sarayları, tapınakları ve evleri; Urartu Dönemi mezar mimarisi; Krali mezarlar: Van Kalesi/Tuşpa anıt mezarları, Soylu mezarları: ErzincanAltıntepe; Halk Mezarları: Tuşpa/Altıntepe, Urna Mezarlar; Ölü gömme ritüelleri; Mezar armağanları: metal eserler, çanak-çömlek v.b; Urartu sanatını oluşturan unsurlar; Maden Sanatı: Urartuda madencilik, Urartu silahları (miğferler, kılıçlar, sadaklar, kalkanlar, mızraklar, ok uçları v.b.), Kemerler, Kazanlar, Adak levhaları; At koşum takımları; Çanak-çömlek geleneği; Kabartma sanatı; Küçük el sanatları: Urartu takıları: Bilezikler, küpeler, gerdanlıklar, fibulalar, pektoraller; iğneler; Urartu Gliptiği; Fil dişi oymacılığı.