Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Doç. Dr. Davut Yiğitpaşa *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2024, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Derin, Z (2009), “The Interpretation of the change and variations observed in the burial customs at the early bronze age in western Anatolia”, Altan Çilingiroğlu’na Armağan Yukarı Deniz’in Kıyısında Urartu Krallığına Adanmış Bir Hayat (ed. H. Sağlamtimur ve diğ.) Arkeoloji ve Sanat Yayınları , 257-267. Uhri, A (2010), Anadolu’da Ölümün Tarihöncesi, Bir Geleneğin Oluşum Süreçleri, Ege Yayınları. Pearson, M.P ( 2002), The Archaeology of Death and Burial, Texas,A&M University Press. Özgüç, T. (1948) Anadolu’da Ölü Gömme Adetleri, Ankara. 8. Şahin, N. (1996) Ökse, A. T. (2005), “Eski Çağ'dan Günümüze Ölü Gömme ve Anma Gelenekleri” Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi-5, ss. 1-7. Barnett, R. D., “The Urartian Cemetry at Igdyr”, Anatolian Studies, XIII, 1963, 153-198. Belli, O.-Konyar, E.,“Van-Yoncatepe Kalesi ve Nekropolü Kazıları”, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi 1932-1999, (Haz.: O. Belli), Ankara, 2000, 181-190. Çevik, N.,“Hayat Ağacı’nın Urartu kült törenlerindeki yeri ve kullanım biçimi”, Anadolu Araştırmaları, XV, 1999, 335-367. Çevik, N., Urartu Kaya Mezarları ve Ölü Gömme Gelenekleri, Ankara, 2000. Çilingiroğlu, A., “Urartu’da Tapınma ve Tapınma Yerleri”, Light on Top of the Black Hill Studies Presented to Halet Çambel/Karatepe’deki Işık Halet Çambel’e Sunulan Yazılar, (Der./Ed. G. Arsebük- M. Mellink- W. Shircmer), İstanbul, 1998, 229-239. Çilingiroğlu, A., “Urartu Dini”, Urartu-Biainili: Doğu’da Değişim/Urartu-Biainili: Transformation in the East, (Haz. K. Köroğlu-E. Konyar), İstanbul. Derin, Z., “The Urartian Cremation Jars in Van and Elazığ Museum”, (Ed. A. Çilingiroğlu-D. French), Anatolian Iron Ages, 3, Ankara, 1994, 49 v.d. Derin, Z., “Van Müzesi’nden Bir Grup Tunç Mobilya Aksamı ve Bunların Urartu Gömü Geleneği İle İlişkisi”, Arkeoloji Dergisi, IV, İzmir, 1995, 140-146. Huff, D., “Das grab von Doğubayazıt. Seine Stellung unter den urartäischen und iranischen felsgräbern”, Türk Tarih Kongresi, X, Kongreye Sunulan Bildiriler, I, Ankara, 1990, 87-95. Öğün, B., “Urartu Halk Mezarları”, Cumhuriyet’in 50. Yıldönümü Anma Kitabı, 1974, 443-469. Özgüç, T., Altıntepe II. Mezarlar, Depo Binası ve Fil Dişi Eserler, Ankara, 1969. Sevin, V.-Özfırat, A-Kavaklı, E., “1997-98 Van/Altıntepe Urartu Nekropolü Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı, XXI-1, Ankara, 1999, 421-425. Yiğitpaşa, D., “Urartu Ölü Gömme Gelenekleri ve Ölümle İlgili Ritüeller”, Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, XXV, 2010, 177-202. Yiğitpaşa, D., “Van/Altıntepe Urartu Nekropolü Sunu Kapları”, Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, XXVI, 2011, 111-153.

Dersin İçeriği

Antik dönem insanlarının yaşam biçimleri dini inançları sosyal ve kültürel birikimleri hakkında Arkeoloji bilimine önemli katkı sağlayan kalıntılarını incelemektir. Gömü geleneklerinin dönemlere ve bölgelere göre gösterdiği benzerlik ve farklılıklar, gömü, mezar tipleri, gömü uygulamaları ve ölü hediyeleri açısından incelenir. Bununla birlikte kazılarda ele geçirilen iskeletler üzerinde yapılan antropolojik analizler ele alınarak hastalıklar, ölüm nedenleri ve yapısal özellikler değerlendirilir. Söz konusu veriler toplumların ölüm algısı, ritüelleri, ölü gömme geleneklerin sosyal organizasyon açısından değerlendirilmesi ve toplumlar arası etkileşim üzerinde durulmaktadır.

Dersin Amacı

Doğu Anadolu’da Erken Demir Çağ'dan Urartu'nun sonuna kadar, ölü gömme adetlerini ve dönemlere göre mezar özelliklerini, form ve yapım tekniklerini değerlendirerek öğretmektir.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Dersin tanıtımı: Kapsamı, önemi, kurallar ve kaynakçalar
2 Uruatri ve Nairi Beylikleri’nde Ölü Gömme
3 Ölünün mezara taşınması
4 Gömü merasimi
5 Ölü yemeği
6 Kurban töreni
7 Sıvı libasyon merasimi
8 İnhumasyon gömü
9 Ara sınav
10 Kremasyon gömü
11 Urneler (Ölü çömlekleri) ve üzerindeki deliklerin anlamları
12 Mühürler, steller, duvar resimleri ve tunç levhalar üzerinde betimlenen sahnelerde ölü yemeği
13 Kral ve yönetici mezarları
14 Halk mezarları (nekropolleri) ve gömüler
15 Mezar tipleri
16 Urartu kaya mezarları, dönemi tartışmaları ve Urartu sonrası kullanımı