Dersin Amacı

Genel olarak eğitim sürecinde ve daha özelde ise bilim eğitiminde yanıtlanması gereken sorular arasında: "Anlamlı öğrenme nasıl gerçekleşir? Anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesi için öğretme-öğrenme süreçleri nasıl düzenlenmelidir? Programın içeriği nasıl olmalıdır?" soruları oldukça önemli yer tutar (Lawson, 2006; Fink, 2003). Bilişselci öğrenme kuramı kapsamında değerlendirebileceğimiz yapılandırmacılık dikkate alındığında öğrenmenin öğrenen odaklı olduğu belirtilebilir. Bu yaklaşıma göre öğrenme çelişkilere bağlı zihin dengesizliği yaşanması ve sonrasında zihin dengeliliğine ulaşılması arasında gerçekleşen bir süreç olarak tanımlanabilir. Böylece birey, ya tek başına ya da grup içinde yürütmekte olduğu etkinlikler veya yaşamakta olduğu deneyimler sırasında, çelişkiler aracılığı ile “problem durumlarla” karşılaşır ve onları fark eder. Öğretmen rehberliğinde problemin farkına varma deneyiminin gerçekleşmesi, bireyin yeni olası çözüm önerilerinde (denence) bulunmasını; bu çözüm önerilerinin rehberliğinde deneysel kurgu oluşturmasını; beklenen bulgular (önceden kestirmeler) geliştirmesini; deneyi uygulayarak bulgu ya da bulguları gözlemlemesini; beklenen bulgular ile gözlenen bulguları karşılaştırarak sonuç çıkarmasını tetikler. İlgili süreç döngüsel bir süreç olup; denencelerin olgusal tutarlılığı gösterilene kadar devam eder. Denencelerin olgusal tutarlılığının test edilmesinin, ana omurgayı oluşturduğu işlemler dizgesi sonunda birey, içerik (deklaratif) bilgisine ulaşırken (bireyin bilmesi beklenen olgu); bilgiye nasıl ulaşıldığı bilgisini de (süreç bilgisi [bireyin bilmesi beklenen bulguyu nasıl bileceği]) zihninde yapılandırır (Lawson, 1995). Böylesi bir öğrenme ortamı bireyin yeniden zihin dengeliliğine ulaşmasını ve anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesini sağlar (Fink, 2003). Bu süreç, temelde içerik bilgisi şeklinde tanımlayabileceğimiz otorite kaynaklı bilginin tek yönlü aktarımından çok, bireyin süreç bilgisini tanımasına ve buna bağlı olarak da akıl yürütme becerisini geliştirmesine olanak sağlar. Bundan dolayı bireyin hangi tür bilgiyi hangi akıl yürütme becerilerini kullanarak yapılandırdığını bilmek de bilim eğitimi için oldukça önemlidir. Bu bağlamda ders yukarıdaki teorik ve uygulama içeriğine yönelik bir analayış kazandırmayı amaçlar. Bununla birlikte ders yoğun olarak; University of California Berkley tarafından hazırlanan (açık erişim); https://argumentationtoolkit.lawrencehallofscience.org/teacher-learning/introductory-module/what-is-the-role-of-reasoning-in-a-scientific-argument/ web sayfasından örnek teorik ve uygulamalı içeriklerin eşliğinde ve aktüel literatür kaynakları desteğiyle yürütülmektedir.