Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Kılavuz, A. Saim, Anahatlarıyla İslâm Akâidi ve Kelâma Giriş, 1987. Düzgün, Şaban Ali, Varlık ve Bilgi: Aydınlanmanın Keşif Araçları, Beyaz Kule Yayınları, Ankara 2008. Taftazanî, Ebu’l-Vefa, Ana Konularıyla Kelam, çev. Şerafeddin Gölcük, Kitap Dünyası Yeni Dost, 2000. Wolfson, H. Austryn, Kelâm Felsefeleri: Müslüman-Hıristiyan-Yahudi Kelâmı, çev. Kasım Turhan, Kitabevi, İstanbul 2001. Kazanç, Fethi Kerim, Kadı Abdülcebbar’da Nedensellik Kuramı, Etüt Yayınları, Samsun 2008. Akbulut, Ahmet, Sahabe Devri Hadiselerinin Kelâmî Problemlere Etkileri, Birleşik Yayıncılık, İstanbu1 992. Ay, Mahmut, Mu‘tezile ve Siyaset, Pınar Yayınları, İstanbul 2002. Câbirî, Muhammed Âbid, İslâm’da Siyasal Akıl, çev. Vecdi Akyüz, Kitabevi, 1997. Kazanç, Fethi Kerim Kazanç, “Eş‘arî Kelâmında Siyasal Otorite Kavramı”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 1, Ocak/Şubat/Mart 2004, (ss. 149-188). Cârullah, Zühdî Hasan, el-Mu‘tezile, el-Mü’essesetü’l-Arabiyye li’d-Dirâsât ve’n-Neşr, Beyrut 1410 / 1988. Çelebi, İlyas, “Mu‘tezile’nin Klasik İslâm Düşüncesindeki Yeri ve Modern Döneme Etkileri”, Kader Kelam Araştırmaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2 (2004), (ss. 3-24). Hourani, George F., Islamic Rationalism: The Ethics of ‘Abd al-Jabbâr, Clarendon Press, Oxford 1971.
Dersin İçeriği
İslam Kelamının doğuşu, İlk inanç hareketleri, farklılaşmayı tetikleyen iç-dış etkenler, sistematik kelam ekolleri ve bu ekollerin tarihsel arka planları, inanç akım ve ekollerinin günümüze tesirleri.
Dersin Amacı
Bu ders, başta ilk fikir hareketleri döneminde ortaya çıkan Haricilik, Şia, Cebriyye, Mürcie gibi akımlar yanında daha sonraki dönemde teşekkül eden Mu‘tezile, Eş’ariyye, Maturidiyye ve Selefiyye gibi mezheplerin doğuşu, gelişimi ve akîdeleri hakkında bilgi verir ve onlara günlük yaşamlarında bu akımların ve geriye bıraktıkları mirasın İslâm düşüncesindeki yerini kavratır.
