Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Prof. Dr. Ercümend Ersanlı *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2025, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Ders Notları

Dersin İçeriği

Ders kapsamında; Dan Ariely'nin "Sıfır Fiyat Etkisi" (Zero Price Effect) üzerinden "Bedava" kelimesinin irrasyonel gücü, indirimlerin sunumunda (Yüzde mi, Tutar mı?) yapılan çerçeveleme hataları ve beynin matematiksel körlüğü (Innumeracy) incelenir. Sadakat kartlarında "hedefe yakınlık" etkisi, oyunlaştırılmış promosyonlar (kazı kazan vb.), ürün demolarının yarattığı karşılıklılık (reciprocity) ilkesi ve aşırı promosyonun marka değerini nörolojik olarak nasıl aşındırdığı (Price-Quality Inference) analiz edilir.

Dersin Amacı

Bu dersin amacı; satış tutundurma (promosyon) tekniklerinin tüketici beynindeki kısa vadeli "dürtüsel" etkilerini incelemektir. İndirimlerin, kuponların, eşantiyonların ve "bir alana bir bedava" gibi tekliflerin; beynin ödül merkezini (Nucleus Accumbens) nasıl aktive ettiğini, tüketicilerin matematiksel hesaplamalarda düştüğü yanılgıları ve fırsatı kaçırma korkusunun (FOMO) satışa nasıl dönüştüğünü öğretmek hedeflenmektedir.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Derse Giriş ve İçerikler
2 Giriş: Reklam vs. Promosyon – "Reklam 'satın alma isteği' (wanting), promosyon ise 'satın alma eylemi' (acting) yaratır. Uzun vadeli marka hafızası vs kısa vadeli dopamin.
3 İndirim Matematiği ve "Sayı Körlüğü" (Innumeracy): "3 al 2 öde" mi, "%33 indirim" mi? Hangi teklifin daha cazip göründüğünün nöro-aritmetiği.
4 100 Kuralı ve Çerçeveleme: Jonah Berger'in kuralı: Fiyat 100'ün altındaysa yüzde (%), üstündeyse tutar (TL). İndirim algısını maksimize etme.
5 "Bedava"nın Gücü: Sıfır Fiyat Etkisi (Zero Price Effect): Dan Ariely'nin çikolata deneyi. Kargo bedava ve hediye ürünün karşı konulmazlığı.
6 Kıtlık ve Aciliyet (Scarcity & Urgency): "Son 3 Ürün". Zaman baskısının prefrontal korteksi (mantık) devre dışı bırakıp dürtüsel satın almayı tetiklemesi.
7 Paketleme (Bundling) Stratejisi: Acı veren fiyatı gizlemek. Tatil paketlerinde beynin toplam maliyeti ayrıştıramaması (Decoupling).
8 Kupon ve Para İadesi (Cashback) Psikolojisi: "Zihinsel Muhasebe" (Mental Accounting) teorisine göre paranın geri gelmesinin yarattığı haz.
9 ARA SINAV
10 Sadakat Programları ve Hedef Gradyanı (Goal Gradient): "10'da 2'si dolu" kartın etkisi. Hedefe yaklaştıkça artan dopamin salınımı.
11 Oyunlaştırma ve Değişken Ödüller (Variable Rewards): Çarkıfelekler, kazı-kazan. Beyin belirsiz ödülü sever (Skinner Kutusu).
12 Eşantiyon ve Deneme (Sampling): Karşılıklılık İlkesi: Tadım stantları. Cialdini'nin "Karşılıklılık" ilkesi gereği kendini "borçlu hissetme".
13 Satış Noktası (POS) ve Dürtüsel Satın Alma: Kasa önü ürünleri. "Karar Yorgunluğu" (Decision Fatigue) ve direnç kaybı.
14 Promosyonun Karanlık Yüzü: Referans Fiyat Kayması: Sürekli indirim yapmanın tehlikesi. "Normal fiyatı" unutma ve değer kaybı.
15 Etik ve Yasal Sınırlar: "Önce Bindir Sonra İndir". Yanıltıcı indirimlerin hukuki boyutu ve tüketici güveninde yarattığı hasar.