Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Prof. Dr. Hasan Tahsin Keçeligil *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2025, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1) Sağlık Hukukunun Temel Esasları (Editör: Prof. Dr. Hasan Tahsin Keçeligil, Yetkin Yayınevi, Ankara-2024) 2) Tıp Hukuku-Genel Hükümler (Prof. Dr. Hakan Hakeri, Seçkin Yayıncılık, Ankara). 3) Tıp Hukuku (Hasan Tahsin Gökcan, Seçkin Yayıncılık, Ankara).

Dersin İçeriği

1) Tıbbi müdahale konusunda umumi mülahaza. 2) Tıbbi müdahalenin tanımı, sınırları. 3) İlk ve acil yardım kavramlarına bakış. 4) Tıbbi müdahalenin hukuka uygunluk koşulları. 5) Hekimlik yapma yetkisi ve koşulları. 6) Tıbbi endikasyon. 7) Bütün yönleriyle bilgilendirilmiş rıza. 8) Tıbbi müdahalede rızanın aranmadığı durumlar. 9) Bilgilendirmenin istisnaları. 10) Güncel bilgi ve verilere uygun tıbbi müdahale kavramı ve kanıta dayalı tıp kavramı. 11) Varsayılan rıza, hipotetik rıza. 12) Rızaya rağmen hukuka aykırı tıbbi müdahale.

Dersin Amacı

Dersin amacı, tıbbi müdahale kavramına giriş yaparak, tanımı, hukuka uygunluk koşulları, bu koşulların her birinin içerikleri, ilk ve acil yardım kavramı, bütün yönleriyle hekimin tıbbi müdahalesinin sınırları, hukuka uygunluk şartları ve bunların eksikliği ya da yokluğundan kaynaklanan hukuki sorunların incelenmesidir.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Tıbbi müdahale konusunda umumi mülahaza. İlgili çıktılar: 1, 2.
2 Dersin tanıtımı ve temel kavramlar Konu: Dersin kapsamı; “tıbbi yardım”, “tıbbi müdahale”, “acil müdahale”, tanısal vs terapötik müdahaleler. İlgili çıktılar: 2 Etkinlikler/okumalar: Ders programı ve değerlendirme ölçütlerinin açıklanması; temel literatür listesi; kısa ödev: kavram haritası. Değerlendirme: Kavram haritası (formative). Başarı göstergesi: Öğrenci kavramları doğru sınıflandırmış ve farkları örneklerle açıklamış.
3 Hukuki dayanaklar: yetki, rıza ve kanunilik Konu: Rıza ilkesi; yetki kaynakları; Türkiye hukuku temel normları; karşılaştırmalı kısa bakış. İlgili çıktılar: 2, 9, 10 Etkinlikler/okumalar: Mevzuat özetleri; örnek yargı kararları (özet). Değerlendirme: Kısa vaka tartışması (sınıf içi). Başarı göstergesi: Öğrenci mevzuattaki rıza düzenlemelerini açıklayabilmiş.
4 Hukuka uygunluğun genel koşulları Konu: Hukuka uygunluk unsurları: rıza, zaruret, meşru müdafaa, hekim mesleki standartları. İlgili çıktılar: 3, 7 Etkinlikler/okumalar: Kuramsal çerçeve + karşılaştırmalı örnekler. Değerlendirme: Mini sınav (çoktan seçmeli + kısa cevap). Başarı göstergesi: Öğrenci her koşulu tanımlayıp ayırt edebiliyor.
5 Hukuka aykırılık halleri ve malpraktis Konu: Malpraktis, tıbbi ihmal, yetki aşımı, hasta hakları ihlalleri. İlgili çıktılar: 4, 5, 9 Etkinlikler/okumalar: Yargıtay içtihat örnekleri ve malpraktis analizleri. Değerlendirme: Vaka analizi ödevi (kısa rapor). Başarı göstergesi: Öğrenci bir vakada ihmal veya malpraktis kriterlerini gerekçeyle tayin
6 Bilgilendirilmiş onam teorisi ve uygulaması Konu: Bilgilendirilmiş onamın hukuki ve etik boyutu; onam metinlerinin öğeleri. İlgili çıktılar: 4, 5, 9, 10 Etkinlikler/okumalar: Örnek onam formları; rol oynama ile onam alma pratiği. Değerlendirme: Onam formu eleştirisi + rol oynama değerlendirmesi. Başarı göstergesi: Öğrenci geçerli onam için gerekli unsurları uygulayabilmiş.
7 Rıza dışı müdahaleler: acil durumlar ve istisnalar Konu: Bilinç kaybı, çocuklar, engelliler, acil tıbbi müdahaleler ve hukuki sınırlar. İlgili çıktılar: 6, 9 Etkinlikler/okumalar: Acil vaka senaryoları; yasa maddeleri. Değerlendirme: Senaryo çözümü (sınıf içi tartışma). Başarı göstergesi: Öğrenci acil durumda hangi hukuki gerekçelerle müdahale edilebileceğini doğru belirlemiş.
8 Hekim, kurum ve ekip sorumlulukları Konu: Bireysel sorumluluk, kurum sorumluluğu, ekip içi görevlendirme ve tazminat. İlgili çıktılar: 7, 8 Etkinlikler/okumalar: Kurumsal vaka çalışmaları; risk yönetimi ilkeleri. Değerlendirme: Grup sunumu: kurum içi sorumluluk dağılımı analizi. Başarı göstergesi: Grup, sorumluluk zincirini somut vaka üzerinde doğru gösterir.
9 Tazminat hukuku ve zararların değerlendirilmesi Konu: Tazminat esasları; öngörülebilirlik, nedensellik, zarar türleri. İlgili çıktılar: 8 Etkinlikler/okumalar: Tazminat kararlarının analizi; hesaplama örnekleri (hukuki çerçeve). Değerlendirme: Kısa sınav + vaka tabanlı hesaplama alıştırması. Başarı göstergesi: Öğrenci nedensellik zincirini ve zarar türlerini ayırt edebilmiş.
10 Adli tıp, belge düzeni ve delil toplama Konu: Müdahaleden sonra tıbbi kayıt, raporlama, adli süreçlerde delillerin rolü. İlgili çıktılar: 9 Etkinlikler/okumalar: Örnek raporlar, kayıt usulü ve usulsüzlüğün sonuçları. Değerlendirme: Hasta dosyası inceleme ödevi. Başarı göstergesi: Öğrenci eksiksiz ve hukukî açıdan kabul edilebilir rapor öğelerini sıralayabilmiş.
11 Savunmasız gruplar: çocuk, engelli, yaşlı Konu: Vasi/velayet, devlet müdahalesi, özel koruma kuralları. İlgili çıktılar: 9, 10 Etkinlikler/okumalar: Mevzuat ve uygulama örnekleri; vaka tartışmaları. Değerlendirme: Vaka çözümü + kısa politika önerisi (bireysel). Başarı göstergesi: Öğrenci özel durumlarda hukuki karar alma kriterlerini uygulayabilmiş.
12 Tıbbi etik ve hukukun kesişimi Konu: Özerklik, zarar vermeme, yararlılık, adalet; etik kurul süreçleri. İlgili çıktılar: 2, 3, 4, 10 Etkinlikler/okumalar: Etik kurul kararları örnekleri; tartışma oturumu. Değerlendirme: Etik-vaka münazarası (debate). Başarı göstergesi: Öğrenci etik ilkeleri hukuki gerekçelerle ilişkilendirmiş.
13 Mevzuat analizi ve yargı kararları okumaları Konu: İlgili kanun maddelerinin eleştirel okunması; Yargıtay kararları derinlemesine. İlgili çıktılar: 9, 10 Etkinlikler/okumalar: Seçili kararların metin analizi; öğrenciden kısa eleştiri. Değerlendirme: Bireysel analiz raporu. Başarı göstergesi: Öğrenci içtihatla mevzuatı ilişkilendirerek eleştirel görüş sunmuş.
14 Önleyici stratejiler, politika önerileri ve final hazırlığı Konu: Risk yönetimi, onam süreçleri, kurumsal uyum, dersin genel tekrarı. İlgili çıktılar: 10 Etkinlikler/okumalar: Politika taslağı oluşturma; ders kapanış değerlendirmesi. Değerlendirme: Final proje sunumu (politik/kurumsal öneri) + ders içi geri bildirim. Başarı göstergesi: Öğrenci uygulanabilir, hukuken sağlam politika/uyum önerisi sunar.