Ders Notları

100% Complete (success)
Dikkat !!! Lütfen okuyunuz ...

Öğretim Üyesi (Üyeleri): Doç. Dr. Rıza Korkmazgöz *

(*) Ders notu girebilmek için, bu alanda kendi isminiz yazıyor olmalı...

  • Bologna verilerinin girilmesi;
    ubys.omu.edu.tr adresinden,
    ÜBYS' de Öğretim Elemanları yetkisi seçilmeli... Öğretim elemanı danışmanlık işlemlerinden yapabilirsiniz...
Yıl: 2025, Dönem: Güz
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Maturidi, Ebu Mansur Muhammed, Te’vilâtu’l-Kur’an, tahk. Ahmet Vanlıoğlu, İstanbul 2005.<br />Matüridi, Ebu Mansur Muhammed, Kitabu’t-Tevhid, Tahk. Bekir Topaloğlu, Muhammed Aruçi, İstanbul 1422. <br />Nesefi, Ebu'l-Mu'in Meymun b. Muhammed, Tabsıratu'l-Edille fi Usuli'd-Din, tahk. ve yayına hazırlayan Hüseyin Atay, Ankara 1993.<br />Taftazani, Sa’du’d-Din, Şerhu’l-Akaidi’n-Nesefiyye, Terc. Ve İzahat Talha Hakan Alp, İstanbul 2011.

Dersin İçeriği

Matüridilerde Allah, insan, tarih, evren, toplum ve kültür

Dersin Amacı

Matüridi kelam okulunun itikadi ve kelami görüşlerini bilmek, İslam düşüncesi içersindeki yerini anlayabilmek ve günümüze hangi imkanları sunduğunu tespit edebilmek.

Haftalık Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuar Ders Notları
1 Giriş – Ders Tanıtımı ve Yöntem Dersin amacı, kapsamı ve kaynakları Mâtürîdî kelâmının İslam düşüncesindeki yeri Araştırma yöntemi, temel kavramlar ve terimler
2 Mâtürîdîliğin Tarihsel Arka Planı Horasan-Maveraünnehir bölgesinde ilmî ortam Hânefî fıkhının kelâmî yansımaları Ebû Hanîfe’nin akaid metinlerinin etkisi
3 Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’nin Hayatı ve Eserleri Mâtürîdî’nin yaşadığı dönem ve çevresi En önemli eseri: Kitâb al-Tawḥîd Te’vilâtü’l-Kur’ân ve diğer müfessir-kelâmcı yönü
4 Bilgi Teorisi – Epistemoloji Bilginin kaynakları: akıl, duyu, haber Zarûrî ve kesbî bilgi ayrımı Mâtürîdî’nin bilgi anlayışında aklın konumu
5 Varlık ve Allah Tasavvuru Allah’ın varlığına dair aklî deliller Allah’ın birliği (tevhîd) Mâtürîdî’nin Allah anlayışı ile Mu‘tezile ve Eş’arî karşılaştırması
6 Sıfatullah – Allah’ın Sıfatları Zât-sıfat ayrımı Sıfatların anlamı, varlığı ve ezeliliği Haberî sıfatlara yaklaşım
7 Kudret, İrade ve Fiiller Allah’ın fiilleri ve hikmeti Cüz’î irade – küllî irade ilişkisi Mu‘tezilî ve Eş‘arî görüşlerle mukayeseKudret, İrade ve Fiiller Allah’ın fiilleri ve hikmeti Cüz’î irade – küllî irade ilişkisi Mu‘tezilî ve Eş‘arî görüşlerle mukayese
8 Kaza, Kader ve İnsan Fiilleri Kaza ve kaderin tanımı Kul fiilleri: yaratma (halk) – kazanma (kesb) Mâtürîdî özgürlük anlayışı ve sorumluluk
9 Ara Sınav
10 İman ve Küfür – İnanç-amel ilişkisi İmanın tanımı: tasdik, ikrar, amel? Büyük günah işleyen kimse meselesi İmanın artması-eksilmesi tartışmaları
11 Nübüvvet ve Mucize Nübüvvetin aklî temeli Peygamberin sıfatları ve mucizenin rolü Mâtürîdî’de vahiy – akıl ilişkisi
12 Ahiret, Mâtürîdî’de Gaybî İnançlar Ölüm sonrası hayat, haşir ve hesap Cennet, cehennem, şefaat Ruh-beden ilişkisi ve cismanî diriliş
13 Toplum, Siyaset ve Din İlişkisi Mâtürîdî’nin toplumsal düşüncesi Din-akıl-siyaset üçgeni Dinin kamu düzeni ve birey üzerindeki işlevi
14 Mâtürîdîliğin Yayılışı ve Etkileri Osmanlı'da Mâtürîdî düşüncesi Selefî, Mu‘tezilî ve Şiî geleneklerle ilişkisi Çağdaş düşünürlerde Mâtürîdî tesirleri
15 Genel Değerlendirme ve Öğrenci Sunumları Öğrencilerin dönem projelerinin sunumu Mâtürîdîliğin sistematik yapısı ve özgünlüğü Açık tartışma ve kapanış oturumu